پرورش كودك خلاق يكي از مهم‌ترين مهارت‌هاي زندگي است كه در تمام زمينه‌هاي زندگي از جمله تحصيل، كار، روابط اجتماعي و حتي سلامت روان نقش مهمي ايفا مي‌كند. پرورش خلاقيت در كودكان از اهميت ويژه‌اي برخوردار است، زيرا در اين دوران ذهن كودكان باز و آماده پذيرش ايده‌هاي جديد است. در اين مقاله، ۱۰ راهكار طلايي براي پرورش خلاقيت كودكان ارائه شده است.

پرورش كودك خلاق را مي‌توان توانايي توليد ايده‌هاي جديد و نوآورانه تعريف كرد. خلاقيت يك مهارت است كه مي‌توان آن را با تمرين و تلاش پرورش داد. كودكان به طور طبيعي خلاق هستند، اما با رشد و بزرگتر شدن، ممكن است خلاقيت آنها تحت تأثير عوامل مختلف مانند محيط، آموزش و پرورش و حتي والدين قرار گيرد.

كلاسهاي پرورش خلاقيت براي كودكان
كلاسهاي پرورش كودك خلاق فرصتي براي كودكان فراهم مي كند تا مهارت هاي خود را در زمينه هاي مختلف خلاقيت، مانند هنر، موسيقي، نويسندگي، رقص و نمايش، توسعه دهند. اين كلاس ها به كودكان كمك مي كنند تا خلاقيت خود را كشف كنند، مهارت هاي حل مسئله خود را بهبود بخشند و اعتماد به نفس خود را افزايش دهند.

كلاس هاي نمايش: اين كلاس ها كودكان را در زمينه هاي مختلف نمايش مانند بازيگري، كارگرداني، نويسندگي نمايشنامه و طراحي صحنه و لباس تشويق مي كنند.
كلاس هاي رقص: اين كلاس ها كودكان را در زمينه هاي مختلف رقص مانند رقص كلاسيك، رقص مدرن، رقص باله و رقص هيپ هاپ تشويق مي كنند.
كلاس هاي نويسندگي: اين كلاس ها كودكان را در زمينه هاي مختلف نويسندگي مانند داستان نويسي، شعر، نمايشنامه نويسي و روزنامه نگاري تشويق مي كنند.
كلاس هاي موسيقي: اين كلاس ها كودكان را در زمينه هاي مختلف موسيقي مانند آواز، ساز، تئاتر موزيكال و تركيب موسيقي تشويق مي كنند.
كلاس هاي هنري: اين كلاس ها كودكان را در زمينه هاي مختلف هنري مانند نقاشي، نقاشي، مجسمه سازي، سفالگري و طراحي تشويق مي كنند.

پرورش كودك خلاق
آيا علاقه مند هستيد كه پرورش كودك خلاق را افزايش دهيد؟ مسير رسيدن به تفكرخلاق سر راست نيست؛ اما، راهنماهايي وجود دارد كه به ما در پيداكردن روشهاي ايجاد آن كمك مي كند.

۱. فراهم ساختن بستر خطاها براي كودكانتان
پژوهشگر استنفورد و نويسندۀ روانشناسي جديد موفقيت؛ كارول دوك، فرض مي كند كودكاني كه از شكست مي ترسند احتمال كمتري در خلاق بودن تفكرشان وجود دارد. اگر كودكتان با يك اشتباه نااميد مي شود سعي كنيد به او چيزهايي مانند “چكار كنيم تا بتوانيم اين نتيجه را تغيير دهيم؟” يا “چطور اين را دوباره از اول انجام مي دهي؟”بگوييد. من روشي كه در آن دوستم و همكارش بن گروسمن ـ كان مخترع آزمايشگاه نوردستورم اين (اشتباه) را شكست پيشبردي يا ديدن اشتباهات به عنوان فرصت هايي براي ترقي نه شكست ها ناميده را تحسين مي كنم.

۲. بگذاريد كودكانتان كثيف كاري كنند.
اكثر ما جاي تميز را دوست داريم و شلوغ كاري ها بي نهايت باعث آشفتگي مان مي شود. اما، زماني كه كودكان عنصر اين خلاقيت هستند، شلوغ كاري ها نيز به سرعت گسترش مي يابند. بعداً كودكتان از شما درخواست مي كند تا نقاشي بكشد يا يك كيسه پر از گلوله هاي كتاني را در همه جاي كف اتاق پخش كندكه در اين صورت، اتاق را برايش آماده كنيد. شما ممكن است با شلوغ كاري ها مخالفت كنيد اما، مزاياي خلاقيت بر اين دردسر موقتي مي چربد.

۳.كودكتان را به خاطر تلاشش تشويق كنيد.
اكثر مابارها شنيده ايم كه تشويق مي تواند مانعي براي تفكر مستقل كودك باشد. در كتاب كان تنبيه به وسيله پاداش ها، وي در مورد اينكه چگونه جايزه موجب برانگيختن افراد براي به دست آوردن جايزه هاي بيشتر مي شود، صحبت مي كند. مشكل تشويق و جايزه دادن آن است كه ممكن است كودك را از جستجوي انگيزه هاي دروني اش بازدارد؛ نمي گويم تشويق بد است بلكه، دفعه بعد كه قصد تشويق كردن داريد . سعي كنيد چيزهايي عيني بگوييد مانند: “من ديدم كه خودت كفش هايت را پوشيدي” يا “تو واقعاً براي حل مسئله رياضي سخت كار مي كني”.

۴. روشنفكر باشيد.
به كودكتان حق انتخاب از بين روشهاي موجود براي ترغيب تفكر مستقل را بدهيد. شما ممكن است به خوردن شام به جاي صبحانه عادت نداشته باشيد؛ اما، اگر كودكتان خواست از قبل از روانه شدن به مدرسه پاستا بخورد؛ فرصت را برايش فراهم كنيد. اگر خواست در آشپزخانه به شما كمك كند سعي كنيد محيط آشپزخانه را تبديل به آزمايشگاه علمي كنيد و اجازه دست زدن به مواد و ابزارهاي آشپزي را به او بدهيد.

۵. خلاقيت را برايش الگو قرار دهيد.
خروجي خلاقيت تان چيست؟دوست داريد كجا و در چه كاري انرژي تان را صرف كنيد؟ آشپزي، آوازخواني، باغباني، طراحي يا رقصيدن؟ كودكاني كه والدينشان را مي بينند كه درگير فعاليت هاي خلاق هستند به احتمال بيشتري اين فعاليت ها را براي خودشان نيز مي پذيرند. اگر كودك هنگام انجام كار خلاق در كنار شما بود فكر كنيد به كارهايي كه موجب شادي شما در كودكي تان بوده است و نيم ساعتي را با كودكتان براي انجام آن كار يا فعاليت صرف كنيد. چه حسي داشتيد؟ آيا آن را دوباره فردا يا روزي ديگر انجام خواهيد داد؟

۶. به عقب برگرديد (تجسم عيني)
اين مرحله ممكن است با مورد شماره ۵ تناقض داشته باشد، اما مهم است به ياد داشته باشيم كه اين فقط براي برجسته كردن و نشان دادن اثر تعادل و توازن است. اگر كودك دوست دارد كه دائماً تحت كنترل باشد، ممكن است نشان دهندۀ ريسك پذيري كمتر باشد كه اين خود از ميزان خلاقيت مي كاهد. اگر شما خودمختاري را تشويق كنيد، نظاره گر رشد تخيل در كودكتان خواهيد بود. دفعه بعد كه كودكتان مشغول يك فعاليت ارام مثل نقاشي كردن يا نوشتن است از پريدن وسط فعاليتش خودداري كنيد، زيرا اين مسئله منجر به پرت شدن حواس وي مي شود، در عوض، براي خودتان يك فنجان قهوه بريزيد و از خلوت با خودتان لذت ببريد!

۷. زماني را براي خلاقيت به كودكتان اختصاص دهيد.
اين كار ممكن است به ويژه براي والدين شاغل سخت باشد، اما كودكان نياز به زمانبدون ساختار براي تجسم، ساختن، آزمون و اكتشاف دارند. حتي اين وقت مي تواند نيم ساعت بعد از شام، نقاشي كردن قبل از خواب و خواندن كتاب براي او يا اختصاص يك ساعت بازي تخيلي در روزهاي تعطيل باشد. برنامه تان را بررسي كنيد و از تخصيص يافتن وقت به كودكتان اطمينان حاصل كنيد.

۸. رجوع به اسباب بازي هاي اوليه
اسباب بازي هاي صدادار با چراغ سرگرمي خوبي هستند و مطمئنا جايگاه خود را دارند ، اما آنها به اندازه وسايلي مانند برچسب ها، تيوب ها، خانه سازي، عروسك ها، ابزار، ماسه و آب متفكر خلاق بار نمي آورند. زماني را براي نگاه كردن به بازي كودكتان اختصاص دهيد و ليستي فوري از اسباب بازي ها تهيه كنيد. با كدام اسباب بازي بيشتر بازي مي كنند؟

كدام يك از اسباب بازي ها موجب تخيل شده و او را به سمت تجسم سازي پيش مي برد؟ آيا برايتان امكان دارد اسباب بازي هاي محدود (مثلاً اسباب بازي داراي دكمه هاي يك يا دو كاره) را با اسباب بازي هاي خلاق و آزاد (مانند خانه سازي ها كه محرك بازي خلاق هستند) كنيد؟

منبع:كانون مشاوران ايران-پرورش كودك خلاق ✔️ ۱۰ روش قطعي روانشناسي

دراين مقاله با عنوان آموزش كودك و نوجوان، مفهوم آموزش را براي زمينه هاي اصلي كه به حوزه تربيتي (شناختي ،هيجاني، جنسي، رفتاري و اجتماعي) مربوط مي شود به كار نبرده ايم و قصد داريم ضرورت آموزش كودك و نوجوان را در چهار حوزه به شرح زير مورد بررسي قرار دهيم:

۱- آموزش خلاقيت

۲- آموزش زبان دوم

۳- آموزش موسيقي

۴– آموزش ورزش

زيرا در كشور ما نظام آموزشي با تمركز بر امتحانات ورودي دانشگاه ها تنظيم شده و چندان به توانمنديهايي كه بر عملكرد هاي كلي فرد تاثير دارد نمي پردازند و لذا ضرورت آموزش توسط والدين از سنين پيش دبستاني را پر رنگ مي كند. اكنون به شرح هر حوزه به شكل اجمالي مي پردازيم.

آموزش خلاقيت:
يكي از چالش هاي والدين پرورش كودكي خلاق و با هوش است . فرزندي كه مستقل و موفق كه به درجاتي عالي تحصيلي نائل آمده است و تفكر خلاق از جمله تفكرات برتر محسوب مي شود والدين خواهان بهترين ها براي فرزند خود هستند و اگر تفكر خلاق تفكر برتر است پس هر والدي خواهان آموزش آن به فرزندش مي باشد اما خلاقيت را از چه سني به كودك مي توان آموخت ؟شيوه هاي آموزش آن چگونه است؟

تقريبا از ۵ سالگي سن مناسب آموزش خلاقيت آغاز مي شود كودكان در اين سنين از قوه تخيل خوبي برخورداند و گاهي والدين از مواجهه با اين تخيلات گيج و گنگ مي شوند ، اما بهترين زمان است كه به تخيلات كودك خود گوش فرا دهند او را ترغيب كنند تا توضيحات اضافي بدهد و حتي به طرح سوالاتي از كودك بپردازند. خود الگوي باشند كه با يك اسباب بازي فقط يك جور بازي نكنند در نقاشي ها ايده اينكه آيا مي شود آسمان را رنگ ديگري كشيد را بيان كنند تا كودك را به تفكر ترغيب كنند.

علاوه بر اين وظيفه والدين است كه خلاقيت كودك را شناسايي و از آن حمايت كنند مثلا اگر شاهد يك نقاشي باشند كه سيب ها بنفش كشيده و آسمان سبز كشيده شده باشد نبايد كودك را به اشتباه كردن متهم و به اينكه بايد از واقعيت تعبيت كند ترغيب كرد، اين نوعي از خلاقيت است لذا بر والدين واجب است در اينجا خلاقيت كودك را شناسايي و از آن حمايت كنند و با گفتن جملاتي؛ درك خود را از نقاشي كودك ابراز كنند. علاوه بر اين تفكر خلاق بدين جهت از جمله تفكرات برتر است كه در بعد رفتاري، هيجاني و تصميمات فرد بروز مي كند . فرد خلاق تصيمات بهتري مي گيرد با مشكلات بهتر برخورد مي كند و حل مسئله بهتري نيز دارند ، چرا؟ زيرا مي تواند به انواع راه حل ها ، حتي آنهايي كه تا به حال به ذهن كسي خطور نكرده است فكر كند و چه كسي اين تفكر را و از چه زمان به او آموخته است؟ والدين و آموزگاران و مربيان از دوران كودكي و سالهاي پيش از دبستان از حدود ۵ سالگي. وقتي كودك دچار مشكل مي شود و مثلا اسباب بازي اش خراب مي شود و گريه و دادش بلند مي شود چه راه حل هايي وجود دارد، اينكه ببريم پيش بابا بزرگ اگر شد درستش كنيم ، خريدن يك اسباب بازي تازه ، بازي جديدي با همان اسباب بازي خراب و …خلاقيت به كودك مي آموزد تا با مشكلات ، آسان تر و با ذهن بازتري برخورد كند و مغلوب مشكلات نشود بنابراين وقتي به فرزند خود خلاقيت را مي آموزيد به او آموزش داده ايد تا در آينده فردي موفق تر و زندگي راحت تر و شادتري داشته باشد ، لذا بر والدين واجب است كه به كودك خود خلاقيت را بياموزند.

آموزش زبان دوم:
با توجه به اينكه در قرن حاضر در دهكده جهاني زندگي مي كنيم و نياز به ارتباط با ساير مردمان كشورها در هر رشته و حوزه اي مطرح است لذا يكي از دغدغه هاي والدين آموزش زبان دوم به كودك خود مي باشد اينكه از چه زمان شروع به آموزش زبان دوم كنند؟ در مورد زمان دقيق آموزش زبان دوم توافق نظري وجود ندارد، اما آنچه واضح و روشن است اين است كه قبل از اينكه زبان اول يا همان زبان مادري پيشرفت لازم را نكرده يا اينكه زبان مادري جا نيفتاده و كودك تسلط كامل بر زبان مادري پيدا نكرده باشد ،مانند كودكاني كه هنوز برخي حروف را به جاي هم استفاده مي كنند يا حرف خاصي را نمي توانند تلفظ كنند يا برخي كلمات را جابه جا ادا مي كنند هنوز آماده آموزش زبان دوم نيستند به عبارتي ديگر زبان اول يا همان زبان مادري به عنوان پايه براي يادگيري زبان دوم محسوب مي شود كودكي كه در زبان مادري مشكل دارد در يادگيري زبان دوم نيز موفق نخواهد شد. آموزش بي موقع زبان دوم باعث مي شود يادگيري زبان اول با تاخير و مشكل همراه شود و فرد در يادگيري زبان دوم نيز دچار دير آموزي شود.

در بررسي هاي انجام شده سن ۵ سالگي به عنوان زمان مناسب براي آموزش زبان دوم انتخاب شده است زيرا كودك از لحاظ رشد حنجره به درجه مناسبي رسيده است تا هم زبان دوم را به خوبي صحبت كند و هم در اداي زبان مادري به درجه اي از تسلط رسيده است. در آموزش زبان دوم كودك نبايد تحت فشار باشد و ميزان يادگيري او اهميتي ندارد بلكه شروع و ايجاد اشتياق و علاقه در كودك براي يادگيري زبان دوم بسيار مهم است با توجه به تفاوت ديدگاه در مورد شروع آموزش زبان دوم مجموع تحقيقات نشان داده شروع آموزش بعد از ده سالگي موفقيتي در بر نخواهد داشت و اگر خيلي زود شروع شود منظور دو يا سه سالگي است ممكن است تداخل در يادگيري زبان اول ايجاد كند . نتايج بررسي هاي متخصصان آموزش كودك نشان داده كه كودكاني كه زبان دوم را مي آموزند در حل مسائل پيچيده خلاقيت، تبحر بيشتري دارند و قوه استدلال ، درك و توانايي ذهني آنها پيشرفته تر از همسالانشان است.

آموزش موسيقي:
امروزه تحقيقات نشان داده است كه موسيقي اثر مثبتي بر رشد مغز در مراحل مختلف از دوران جنيني تا سالمندي دارد و همچنين اثر مثبت موسيقي بر روي سيستم هاي حسي ، حركتي ، هيجاني، هوشياري و عاطفي دارد. موسيقي قدرت تخيل و تمركز كودك را تحريك و اثر مثبتي بر آن دارد . روانشناسان كودك نيز تاكيد مي كنند كه آموزش موسيقي در سنين پايين منظور سالهاي پيش از دبستان مي باشد در بالا بردن سطح هوش و توانايي هاي ذهني موثر است و باعث تقويت در پاسخدهي شنوايي و حافظه كودك مي شود همچنين اين كودكان در درس رياضيات پيشرفت تحصيلي بالاتري دارند. در يك تحقيق مشخص شده است احتمال قبولي در رشته پزشكي و شيمي توسط دانشجوياني كه يك ساز موسيقي مي نوازند بالاتر است زيرا يادگيري موسيقي در سنين پايين باعث افزايش سرعت پردازش مي شود.

دليل تاكيد بر آموزش موسيقي زير سن ۷ سالگي نوعي توانايي پايه است به نام BMC(Basic Music Competence) يعني توانايي خارج نخواندن و با ريتم پيش رفتن. هيچ كودكي بدون اين توانايي نمي تواند ساز بنوازد و اين توانايي به شرطي در كودك ايجاد مي شود كه والدين تجربه گوش دادن به درست خواندن و درست نواختن و حركت با ريتم درست را در سال هاي اوليه يعني حدود سه تا پنج سالگي در اختيار كودك قرار دهند و بهترين سالهاي شروع آموزش موسيقي كه عمدتا شناخت اصوات زير و بم و ريتم مي باشد و همچنين آموزش ارف بين سه تا پنج سالگي است.

آموزش ورزش:
در حاليكه بسياري از سلولهاي بدن مي توانند از منابع مختلفي براي تامين انرژي مورد نياز خود استفاده كنند اما سلول هاي مغزي تقريبا فقط از گلوكز براي انرژي زايي استفاده مي كنند.

منبع:كانون مشاوران ايران-آموزش كودك و نوجوان

افزايش خلاقيت كودكان، بازي هايي براي افزايش خلاقيت كودكان و عوامل موثر بر خلاقيت كودكان در اين مقاله ذكر شده است بنابراين آن را از دست ندهيد.

بسياري از مردم گمان مي كنند كه خلاقيت يك ويژگي بالفطره و ذاتي است كه كودكان در هنگام تولد مي توانند اين ويژگي را داشته باشند يا فاقد آن باشند. همانگونه كه تمام كودكان از سطح هوشي يكساني برخوردار نيستند، ميزان خلاقيت يكساني نيز ندارند، اما در واقع خلاقيت بيشتر نوعي مهارت است تا يك ويژگي بالفطره و ذاتي و ارتقاي سطح آن در كودكان نوعي مهارت براي والدين محسوب مي شود.

در اي مقاله تمام راه هاي افزايش خلاقيت كودكان و اهميت اين نكات ذكر شده است بنابراين آن را از دست ندهيد.

بازي هايي براي افزايش خلاقيت كودكان
مطابقت دادن كلمه و عكس
نامگذاري ابرها. باهم به ابرها نگاه كنيد و حدس بزنيد كه شبيه چه چيزي هستند.
گنج يابي. مي توانيد وسيله اي را در حياط خانه پنهان كنيد و با دادن نقشه اي به او بخواهيد تا آن را پيدا كند.
داستان هاي كلاسيك كودكان را باهم بخوانيد و پايان آن را تغيير دهيد.
بازي اختراع كنيد. از فرزند خود بخواهيد تا بازي جديد با قوانين متفاوتي بسازد.
وانمود بازي. از او بخواهيد تا وانمود كند شخص ديگري است.
داستان نويسي و شعر گفتن
با لگو شكل هاي جديدي بسازيد و كاربرد آن را شرح دهيد.
خاطرات را بازسازي كنيد.
چه مي شد اگر؟. اين بازي به شدت خلاقانه مي باشد به طور مثال از آن ها بپرسيد چه مي شد اگر خورشيد هرگز غروب نمي كرد؟ چه مي شد اگر۲ متر قد داشتي؟ چه مي شد اگر شب همه جا روشن مي شد؟
افزايش خلاقيت كودكان
خلاقيت يك عنصر كليدي در سلامتي، شادي و هم چنين هست اصلي در تمرين و كار با كودكان است. خلاقيت تنها محدود به حوزه هاي هنري و موسيقي نمي شود بلكه وجود خلاقيت براي فعاليت در زمينه هايي مثل علوم تجربي و رياضيات نيز ضروري است و حتي به نوعي با سطح هوش اجتماعي و هيجاني نيز مرتبط مي باشد. افراد خلاق اكثرا انعطاف پذيرتر هستند و از پس مشكلات به راحتي بر مي آيند و اين ويژگي آن ها را قادر مي سازد كه خود را با پيشرفت تكنولوژي راحت تر منطبق كنند و از مزاياي آن بهره مند شوند.

بسياري از محققان معتقدند كه تجربه هاي كودكي ما به صورت بنيادي مانع گسترش و توسعه ي خلاقيت در وجودمان شده است. كمپاني هاي توليد كنندۀ اسباب بازي و سرگرمي، شخصيت كودكان را به شكلي از پيش ساخته شكل داده است بطوري كه با تصاوير و طرح ها تصور را مانع مي شوند. كودكان ديگر نيازي به تصور شمشير و بازي ندارند آن ها مي توانند جنگ ستارگان بازي كنند كه در آن تمام روش ها و نقش ها از پيش تعيين شده است.

در اينجا ايده هايي را براي افزايش خلاقيت كودكان در كودكان ارائه مي كنيم:

۱. منابع لازم را فراهم كنيد.
منبع اصلي در اينجا زمان است. كودكان به زمان زيادي براي براي بازي هاي بدون ساختار، كودك محور و تصوري نياز دارند كه اين مسئله هيچ ارتباطي با ابزارهاي تجاري و اسباب بازي هاي مختلف ندارد.

فضا نيز هم چنين يكي از منابعي است كه كودك شما به آن نياز دارد. اگر كه نسبت به پراكندگي وسايل خلاقانه در خانه حساس هستيد هستيد مكان مشخصي را در اختيار كودكتان قرار دهيد تا بتواند وسايل خود را در هم بريزد مثل اتاق كوچكي كه در آن لباس عوض مي كنيد، مكاني در گاراژ براي نقاشي كشيدن و يا گوشه اي از اتاق پذيرايي براي چيدن لگوها.

اگر دفعه ي بعد كسي تمايل داشت كه هديه اي براي كودكتان بخرد و از شما پيشنهاد خواست از او بخواهيد كه وسايل هنري، دوربين هاي ارزان قيمت و يا لگو بخرد و اين ها را در سطل اسباب بازي ها قرار دهيد كه كودكتان بتواند با آن ها به راحتي بازي كند.

۲- خانه خود را به آزمايشگاهي براي ايجاد خلاقيت تبديل كنيد.
علاوه بر اين شما براي ايجاد محيط هاي خلاقانه، نياز داريد كه اتمسفر و جوي خوب براي پرورش خلاقيت كودك ايجاد كنيد.

به دنبال حجم بالايي از ايده هاي مختلف و متفاوت براي افزايش خلاقيت كودكان باشيد اما اجازه بدهيد كه كودك ايده هايي را كه به ذهنشان مي رسد را به راحتي مطرح كنند. براي مثال مي توانيد براي تعطيلات آخر هفته كودكتان فعاليت ها و ايده هاي مختلفي داشته باشيد و كودكتان را تشويق كنيد كه فعاليت هايي را كه قبلا انجام نداده است براي اولين بار انجام دهد. مشخص نكنيد كه كدام فعاليت عملي و يا كدام غير عملي است و اينكه كدام تصميم بهترين و يا كدام يك بدترين است.

تمركز فعاليت هاي خلاقيتي بايد روي روي فرآيند باشد: فرآيند توليد ايده هاي جديد.

كودكان را براي انجام كارهاي اشتباه و شكست خوردن تشويق كنيد. كودكاني كه مدام ترس از شكست و مورد قضاوت قرار گرفتن توسط ديگران را دارند نمي توانند افكار خلاقانه خود را پرورش دهند و آن ها را در سطحي محدود نگه مي دارند. اشتباهاتي را كه خود اخيرا تجربه كرده ايد با آن ها در ميان بگذاريد تا بدانند كه اگر مرتكب اشتباهي شدند مسئله ي بزرگي نيست و ممكن است براي هر انساني اتفاق بيفتد. خنديدن به خود زمان شكست يكي از عادات شاد زيستن است.

منبع:كانون مشاوران ايران-افزايش خلاقيت كودكان | ۱۱ راه طلايي + ۱۲ بازي

بازي خلاق در كودكان پيش دبستاني – مدت زمان مطالعه 4 دقيقه.

دادن زمان، لوازم و فضا به كودكان پيش دبستاني، براي خلاق شدن انها بسيار مهم است. اين كودكان دوست دارند تا در بازي‌هاي خلاق خود برنامه ريزي نداشته باشند بنابراين بهتر است كه از كودك تبعيت كنيد.

اما زمانهايي وجود دارند كه كودك از شما ميخواهد تا بيشتر درگير هدايت بازي شويد. با درگيرشدن بطور فعال، شما مي‌توانيد مهارتهاي كودك خود را رشد دهيد و انها را بيشتر درك كنيد.

بازي خلاق در كودكان پيش دبستاني
انتقال اين پيام مهم است كه بيشتر از يك راه براي انجام برخي كارها وجود دارد.

براي مثال، بيشتر از يك راه براي طراحي يك شخص، ساختن يك قصر شني يا طبل زدن وجود دارد.

اين به كودكان اجازه مي‌دهد تا بدانند كه انها مجبور به پيروي از عقايد ديگران نيستند و اينكه انها مي‌توانند راه خود را بروند.

لوازم ساده مي‌تواند تخيل كودك شما را تحريك كند و بازي بدون ساختار را تشويق كند.

كتاب‌ها،
سي دي‌ها،
لوازم نقاشي،
صداسازها،
خمير بازي
بلوك‌هاي چوبي
همه نمونه هاي خوبي هستند و يك محدوده وسيعي از لوازم، مي‌تواند حس لامسه كودك شما را توسعه دهد.

بله، نقاشي با انگشت مي‌تواند كثيف باشد ولي يك كار عالي براي رشد حسي است.
تشويق كودك به ادامه دادن و تكميل كارهاي هنري مهم است.

اما وقتيكه كودك شما مي‌گويد كه كارش تمام شده، يعني واقعا تمام شده است!

در هر كار هنري يا اشكالي كه كودك شما ايجاد ميكند، از تشويق هاي توصيفي استفاده كنيد.

براي مثال ” من عاشق تصويري هستم كه تو كشيدي. تو واقعا ميدوني كه چطور رنگهارو كنار هم بگذاري”.

اين اعتماد به نفس را تقويت مي‌كند و كودك شما را براي انجام بازي خلاق تشويق مي‌كند.

مطمئن نيستيد كه چه انتظاري در هنگام برخورد با هنرهاي خلاق داشته باشيد ؟

فعاليتهاي خلاق : هنر بصري و سازه
شما هميشه نياز نداريد تا به كودك خود لوازم بازي جديدي بدهيد. استفاده از اشياء روزمره و ساختن انها هرطور كه خودتان مي‌خواهيد ، يك روش عالي براي تشويق رشد خلاقانه است.

از يك جعبه خالي مقوايي براي ساخت يك خانه، روبات، كاميون، حيوان- هرچيزي كه كودكتان دوست دارد- استفاده كنيد.

شما مي‌توانيد يك جعبه را ببريد، چيزهايي داخل ان بچسبانيد يا انرا رنگ كنيد.

ربان‌ها و باريكه هايي از مواد را روي كاغذ يا مقوا بچسبانيد.

روزنامه قديمي، چسب و اب تمام چيزي هستند كه شما براي كاغذ مچاله نياز داريد، اگرچه كودك شما به كمك احتياج دارد.

منبع :كودك و نوجوان-فعاليتها و بازي خلاق در كودكان پيش دبستاني

بازي هايي براي افزايش خلاقيت كودكان و چندين نمونه بازي و كاردستي براي بهبود خلاقيت كودك – مدت زمان مطالعه 5 دقيقه.

خلاقيت كودكان
بازي هاي خلاق آن دسته از بازي هاي هستند كه كودكان اگر به حال خود رها شوند به كرات انجام مي دهند.

بازي هاي خلاق بسياري وجود دارند كه مي توانيد با تقويت و تشويق كودكان، ميزان آنها را افزايش دهيد.

همه كودكان اگر به آنها فرصتي داده شود خلاق بودن را دوست دارند، چه نقاشي و ترسيم و كاردستي باشد، چه بازي هاي وانمودي و نقش بازي.

فوايد رشدي زيادي ناشي از بازي هاي خلاقانه بود دارند، بنابراين چرا به بهتر شدن آنها كمك نكنيم؟!

فوايد بازي هاي خلاق كدامند؟
در حاليكه اكثر والدين ترجيح مي دهند بچه ها بازي هاي خلاق و بهم ريختن اسباب بازي ها را در مهد و مدرسه انجام دهند، بايد بدانند كه كودكان از بازي هاي آزاد و خلاق در خانه سود بيشتري مي برند.

هم چنين، ايجاد علاقه به بازي هاي خلاق و فرآيند خلاقيت كودك شما را در آينده كاري فردي خلاق خواهد كرد.

در واقع تفكر و حل مسئله خلاق در حال حاضر به عنوان يكي از مهارتهاي مهمي شناخته مي شوند كه كارفرماها به دنبال آنها هستند.

مدارس اين مسئله را مي دانند و سعي دارند تا حدودي آن را در برنامه درسي خود جاي دهند.

اما تقويت آن را تا هنگام مدرسه رفتن كودك به تعويق نيندازيد.

تمرين اين مهارت ها را در خانه شروع كنيد، و كودك را براي يك شروع احتمالي خوب در آينده آماده كنيد.

در ادامه مقاله اين فوايد را با هم بررسي خواهيم كرد.

بازي هايي براي افزايش خلاقيت كودكان

فوايد هوشي و ذهني
بازي هاي خلاقانه به رشد مهارت هاي رياضي پايه از جمله هندسه در سنين پايين كمك مي كند (مثل اندازه و شكل)، اندازه گيري و طبقه بندي.

هم چنين، هنگامي كه كودك سعي دارد آنچه در سرش است را به روي كاغذ بياورد، مقدار زيادي از مهارت هاي حل مسئله و تمركز را به كار مي گيرد.

در سالهاي پايين، كودك از خود سوال هاي پايه و ساده را مي پرسد، مثل اينكه آيا اين چسب به اندازه كافي قوي هست يا خير، يا اينكه چجوري رنگ كنم كه بيرون نزند، در فرآيند حل اين مسائل آنها در مورد فرآيند تفكر خلاقانه ياد مي گيرند.

همچنان كه كودكان بزرگتر مي شوند، هنرها و كاردستي هاي مختلف مهارت هاي تفكر پيچيده تر را نيازمند مي شوند، و بسياري از فعاليت ها نيازمند شناخت مفاهيم علمي پايه هستند تا قابل اجرا شوند.

كارهايي مثل تركيب كردن رنگهاي خاص يا ايجاد الگوهاي موزاييكي جديد جزو فعاليت هاي خلاقانه هستند، اما بدون يك مولفه ذهني خلاقيت ضعيف خواهد شد.

از آنجايي كه كودك اين مهارت ها را در يك محيط خلاق ياد مي گيرد، مي تواند آنها را به محيط هاي ديگر نيز انتقال دهد.

منبع :كودك و نوجوان-بازي هايي براي افزايش خلاقيت كودكان

در هنگام بازي خلاقيت كودك افزايش مي يابد .

خلاقيت
” خلاقيت؛ يعني امكان بهره برداري نامتعارف از ابزار، بدون تأثير پذيري از عقايد ديگران ” .

نكات اصلي را به كودك خود بياموزيد ، و موقعيتي را براي او فراهم نماييد تا كودك از ايده هايش استفاده كند . زيرا خلاقيت ، عامل كسب تجربه ي بيشتر است و تجربه عامل پيشرفت در زندگي آينده ي كودكان مي باشد . تجربياتي مانند؛ سفر، گذراندن وقت در مزرعه ، رفتن به تعطيلات ، كتاب خواندن ، بازديد از نقاط ديدني و اشخاص مهم زندگي كودك نقش بسزايي را دارد . زيرا تجربه سبب مي شود تا كودك شناخت بيشتري را نسبت به واقعيات بدست آورد و پيرامون هر موضوع ، واكنش مناسبي را از خود نشان دهد.

براي مطالعه بيشتر:

ده روش براي پرورش خلاقيت كودكان و نوجوانان

خلاقيت چگونه رشد مي كند

تأثير بازي در پرورش خلاقيت كودكان
خلاقيت زيباترين و شگفت انگيز ترين خصيصه انسان است.

غنا و پويايي و بقاي هر فرهنگ و تمدني به خلاقيت مردمان آن بستگي دارد و اين واقعيت را تاريخ بارها به اثبات رسانده است.

از سويي ديگر همان طور كه مي دانيم ، دوران كودكي از نقشي حساس و تعيين كننده اي برخوردار مي باشد.

توجه به اين دوران تا آن جا است كه دوران كودكي، به ويژه دوران سنين آغازي آن، از سوي روان شناسان و صاحب نظران تعليم و تربيت، به عنوان مهم ترين مرحله ي تكوين شخصيت انسان شناخته شده است.

روان شناسان بر اين باورند كه، وجود تعارضات، اختلالات، و نابساماني هاي رواني اين سنين، در سراسر زندگي انسان، تأثير مي گذارد.

پژوهش هاي روان شناسي و تعليم و تربيت، بيانگر آن است كه، آغاز خلاقيت كودكان در سنين آمادگي و پيش از دبستان مي باشد.

در اين سنين ارتباط تازه اي ميان تفكر و عمل كودكان پديدار مي گردد و كودك براي شناخت عجايب و شگفتي هاي محيط پيرامونش تلاش بسياري را مي نمايد.

خلاقيت در بازي (2)

اين فرا گيري وشناخت بيشتر، از طريق تجربه ي عملي صورت مي پذيرد.
اين تجربه ي عملي _ يا بازي _ يكي از اعمال روزمره ي زندگي هر كودك است و كوششي است كه به تمام وجود او بستگي دارد.

بدون ترديد مي توان گفت كه ؛ بازي بهترين شكل فعاليت طبيعي هر كودك محسوب مي گردد و مناسب ترين راه براي رشد استعداد او بشمار مي رود.

در هنگام بازي ، نيرو هاي جسمي و ذهني كودك ( نظم، حافظه، تخيل، توانايي جسماني ، و… ) رشد مي يابند و بازي براي كودك، محرك و انگيزه اي مي شود در جهت كسب تجارب اجتماعي.

بازي در معناي دقيق كلمه ، شامل فعاليت هايي است كه واجد مؤلفه هاي ذيل باشد:
اختياري
دلپذير
فاقد سازمان است
بازي متأثر از عوامل بسيار زيادي است كه هر كدام از اين عوامل به سهم خود چگونگي بازي كودكان و نوع ابزاري را كه آن ها براي بازي انتخاب مي كنند _ يا براي آنان در نظر گرفته مي شود _ را تعيين مي كنند.

تعدادي عوامل موثر در بازي كودك عبارتند از :
سن و رشد كودك
امروزه ما، با مقالات و گزارش هاي بي شماري مواجه مي گرديم كه توضيح مي دهند كدام اسباب بازي براي كدام دوره از رشد و تكامل كودك متناسب است.

محيط زندگي
شرايط آب و هوايي، محيط روستايي و شهري و … هر كدام بازي هاي خاص خود را ايجاب مي كنند.

ظرفيت كودك
توانايي هاي كودكان ، نيز از جمله عوامل تعيين كننده در بازي ها مي باشند.

منبع :كودك و نوجوان-خلاقيت در بازي

تشويق پيش دبستاني ها به بازي خلاقانه
بسيار مهم است كه زمان كافي، ابزار لازم و فضا در اختيار پيش دبستاني ها بگذاريد تا افراد خلاقي شوند.

بچه هاي پيش دبستاني دوست دارند در بازي هاي خلاقانه، خودانگيخته باشند، بنابراين خوب است كه با آنها همراه باشيد و بگذاريد آنچه مي خواهند انجام دهند. ولي زمانهايي هم خواهد بود كه بچه از شما خواهد خواست با او مشغول بازي شويد و راهنمايي اش كنيد. اگر فعالانه درگير بازي شويد مهارتهاي كودكتان را پرورش داده و چه بسا چيزهاي بيشتري بفهميد.

دادن اين پيام كه بيشتر از يك راه براي انجام امور وجود دارد واجد اهميت است.

مثلا براي كشيدن نقاشي يك آدم، ساختن قلعه شني، يا نواختن طبل، بيش از يك راه وجود دارد. اين كار به بچه ها مي فهماند كه مجبور نيستند مطابق تصورات فرد ديگري جلو بروند و مي توانند راه خودشان را در پيش بگيرند.

ابزار ساده مي تواند تخيل كودك شما را تحريك كند و به بازي غيرمعمول تشويقش كند.

كتابها، سي دي ها، ابزار نقاشي، وسايل صدادار، خمير بازي و بلوكهاي چوبي همگي نمونه هاي خوبي اند.
و گستره ي وسيعي از ابزار و مصالح مي تواند حس لامسه فرزندتان را رشد دهد. بله! نقاشي با انگشت، كثيف كاري است، ولي فعاليت بسيار بزرگي براي رشد حسي مي باشد.

اهميت دارد كه كودكتان را براي ادامه دادن و به پايان رساندن كارهاي فني اش تشويق كنيد. اما همان موقع كه فرزندتان اعلام كرد كه كار تمام شده، پس تمام است!

و هرچه كارهاي هنري و اشكالي كه كودكتان ارائه مي دهد، با توصيف و تحسين، ستايشش كنيد.

براي نمونه “عاشق نقاشيت شدم. تو واقعا بلدي رنگها رو چطور كنار هم بياري”.

اين كار حس ارزشمند بودن در وجود او را زياد كرده و او را تشويق مي كند تا بازي خلاقانه در پيش بگيرد.

كودكان مي توانند ذاتا خلاق باشند و اين ما هستيم كه با اين خلاقيت اجازه بروز و زايش را مي دهيم.

فعاليتهاي خلاق: هنرهاي تجسمي و سازه ها
هميشه لازم نيست كه براي كودكتان وسايل بازي جديد فراهم كنيد.

استفاده از اشياء روزمره، وسايلي كه هميشه همراه داريد، شيوه ماهرانه اي براي تشويق به پيشرفت خلاقيت است.

يك جعبه مقواي خالي براي ساخت خانه، روبات، كاميون، حيوان و… استفاده كنيد–هرآنچه كه كودكتان بدان مشتاق است. بايستي جعبه را برش دهيد، به چيزها چسب بزنيد يا رنگ آميزي شان كنيد.
روبانها و نوارهاي ابزارهاي مختلف را روي كاغذ يا جعبه مقوا بچسبانيد.
روزنامه هاي قديمي، چسب و آب، همگي چيزهايي اند كه براي ساخت ماكت مقوايي نياز داريد، با اين وجود كودكتان نياز به كمك خواهد داشت.
رولهاي خالي توالت يا بطري هاي كوچك خالي آبميوه را براي ساختن يك خانواده بكار ببريد.
روي صورتشان نقاشي كنيد، رويشان لباس كاغذي بچسبانيد و براي موهايش از پنبه استفاده كنيد.
كودكتان مي تواند اين اسباب بازي هاي جديد را براي خلق داستانهايش بكار بگيرد.
از مواد طبيعي و در دسترس استفاده كنيد. مثلا در پاييز برگهاي ريخته شده را براي نقاشي جمع اوري كنيد، مثل دسته كاغذي به هم وصلشان كنيد، در رنگ فرو ببريدشان و…
از درپوشهاي كوچك پلاستيكي، قابهاي شيريني پزي و ديگر “نخ و ريسمانها” براي ساخت جواهرات استفاده كنيد.
يك “جعبه شلوغ” پر از چيزهايي مثل سيم و كاغذ رنگي، جعبه هاي خالي غذا و فنجانهاي پلاستيكي در خانه نگه داريد.

منبع :كودك و نوجوان-بازي و فعاليت هاي خلاقانه پيش دبستاني ها